Son zamanlarda kişilerin üzerinde oldukça etkisi olan ve emekli olmayı bekleyenlerin EYT nedir? Konusunda çeşitli gelişmeler yaşanmaktadır. Emeklilikte yaşa takılanlar olarak adlandırılan ve tamamen emekli olmayı bekleyenleri ilgilendiren bir konudur. Emekli olmak için tüm şartları uygun olan ancak yaşı itibariyle emekli olamayan herkesin EYT konusunda beklentileri olmaktadır. Bu konuda daha normal ve kolay şekilde emekli olunabilirken yapılan değişiklikle şartlar aranır hale gelmiştir.
Kişiler 8 Eylül 1999 tarihine kadar sigortalılık süresi ve prim günü şartları sağlanmışsa emekli olabilmekteydi. Fakat bu tarihten sonra ise yaş şartı getirilerek EYT sorunu yaşanmaya başlandı. EYT için birçok gelişme ve değişiklik sonrasında kişiler emekli olmak için ve yaşının dolmasını beklemeye başlamıştır. EYT daha kesin anlamıyla 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigorta kaydı bulunması ve prim gün sayısını tamamlamasına rağmen yaş şartı olduğu için emekli olamayan çalışanları kapsamaktadır.
EYT Hesaplaması Nasıl Yapılır?
Emekli olmayı bekleyen kişiler için hemen her işlemde olduğu gibi belirli şartları taşıması gerekir. Bu nedenle bu şartların uygunluğunu anlamak ve kişilerin ne zaman emekli olacağını görmek adına hesaplamalar yapılır. Peki EYT hesaplaması nasıl yapılır? Kişilerin SGK emeklilik tablosundaki ilk prim ödeme gün sayısına bakması gerekir. Normal şekilde emekli olabilmek adına gerekli olan gün sayısı tamamlanmışsa EYT hesaplaması yapılırken kişinin yaş beklemeden emekli olması mümkün olur.
EYT Yasası Ne Zaman Uygulanır?
EYT hakkında yapılmakta olan düzenlemeler ve yenilikler sonrasında kişilerin mağduriyetlerinin giderilmesi adına yeni yasa ortaya çıkmıştır. 3600 ek gösterge çalışması sonrasında EYT düzenlemesi tam olarak tamamlanmıştır. Bu durumda 8 Eylül 1999 tarihi öncesindeki sigorta girişli olan kişiler için yaş şartı ortadan kalkmaktadır. Yürürlüğe girmesi beklenen ve kişilerin emekli olup maaş alması yolunda engelin ortadan kalmasını isteyen kişiler için yasanın uygulanma tarihi önemlidir.
Bu durumda EYT yasası ne zaman uygulanır? Konusunda 15 Ocak 2023 tarihi dikkate alınmaktadır. Yapılan düzenleme sonrasında bu tarihe kadar yasanın yürürlüğe girmesi beklenmekte ve bu sayede birçok kişinin mağduriyeti giderilmeye çalışılmaktadır.
EYT Maaş Hesaplaması Kaç Dönem Önemli?
EYT maaş hesaplaması yapılırken tam olarak 3 ayrı dönem dikkate alınmakta ve kişiler bu dönemlere göre yapılan hesaplamalarla maaş alabilmektedir. Bu durumda 1999 yılından öncesi, 1999 – 2008 yılları arası, 2008 yılından sonraki dönem olmak üzere 3 ayrı şekilde hesaplama yapılır. Bu 3 dönemdeki hesaplamaların yapılmasından sonra birleştirilip emeklinin alacağı maaş ortaya çıkmaktadır. Bu yüzden emeklinin maaşı hesaplanırken sigortalılık döneminde elde ettiği tüm kazançlar dikkate alınmaktadır.
Kişinin çalıştığı yıllar, çalışma süreleri, aylık kazanç, yaş beklerken ödenmiş olan primler, işe ara verilip verilmemesi gibi unsurlar emeklilik maaşı hesaplanırken dikkate alınmaktadır. EYT maaş hesaplaması nasıl olur? Konusunda tüm bu bilgilere göre hareket edilir.
Kimler Yüksek Emekli Maaşı Alır?
EYT ile emekli olan kişiler de tüm emekli olmaya hak kazanan kişiler gibi prim gün sayısının çokluğuna göre değil SGK’ye bildirilmiş olan prim dikkate alınarak esas kazanca göre maaş almaktadır. Yani bu durumda brüt maaşı yüksek olan kişiler daha fazla şekilde emekli maaşı almaktadır. Tüm çalışma hayatı asgari ücret alarak geçenler ise daha düşük şekilde emekli maaşı almaktadır. Kişilerin son yıllarına değil ilk çalışma hayatından itibaren son ana kadar tüm çalışma hayatına ve primlere bakılmaktadır.
Aynı zamanda 3 dönem üzerinde şekillenmekte olan farklı şekilde aylık bağlama oranları ve güncellemelere bakılmaktadır. Bu oranların yüksek olduğu zamanlarda primi daha fazla alan kişiler daha yüksek olan emekli maaşı alabilir. Bundan dolayı kişilerin çalışma hayatı boyunca yüksek prim alıp almadığı gibi durumlar emeklinin maaşını belirler. Kimler yüksek emekli maaşı alır? Konusunda yüksek prim ödemesi yapan kişiler yüksek maaş alabilir. Bu nedenle prim ödemelerinin yüksek oranda olması gerekir.
EYT’li Emeklilik İçin İstifa Ederse Tazminat Alır Mı?
Kişilerin EYT yasası ile emekli olma hayalleri gerçekleşmeye başlamakta ve yasanın yürürlüğe girmesi merakla beklenmektedir. EYT yasasının yürürlüğe girmesiyle beraber kişiler emekli olmak için istifa etmeye başlamaktadır. Bu nedenle EYT’li istifa ederse tazminat alır mı? Normal şartlarda istifa eden kişiler için tazminat hakkı olmamaktadır. Fakat bu konuda emeklilik hakkı doğmuş olan kişiler ve başvuran kişiler için tazminat hakkı doğmaktadır.
Emeklilik için istifa etmekte olan bir EYT’li istifa ettikten sonra tazminat alabilecektir. Burada işçi ihbar tazminatı hakkını kullanamazken kıdem tazminatı hakkı doğmaktadır. Kişilerin emekli olmak adına seçmekte oldukları bu yol sonucunda tazminat almak mümkün olduğu için kişiler böyle bir haktan yararlanabilmektedir.
Kıdem tazminatını almakta olan kişiler için tazminat hesaplaması yapılarak buna göre ödeme gerçekleştirilir. Bu durumda ise EYT tazminat ne kadar? konusunda son brüt maaş üzerinden çalışılan sürenin tamamına göre hesaplama yapılır. Ocak ve Temmuz aylarındaki zam oranları da kıdem tazminatı tavanına yapılmakta olan zammı belirlemektedir.
Bir yanıt bırakın